TÜRKİYE’DE ÇEŞİTLİLİKTE İKİNCİ SIRADA YER ALAN
ELAZIĞ MUTFAĞI
Ülkemiz 2205 çeşit yöresel yiyecek ve içecekten oluşan oldukça zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Ankara Ticaret Odası (ATO) ile Ankara Patent Bürosu bu zengin mutfağımızla ilgili olarak tüm illeri kapsayan bir çalışma yaparak Türkiye’ nin lezzet haritasını çıkardı. Bu lezzet haritasında, pek çok ilin sahip olduğu çok sayıda yiyecek yer almaktadır.
Yapılan çalışma sonucu, çeşitlilik açısından Türkiye’nin en zengin mutfağına Gaziantep’in sahip olduğu ve Gaziantep mutfağının tam 291 çeşit yemek, tatlı ve içecekten oluştuğu açıklanmıştır. İkinci sırada Elazığ’ın geldiği ve Elazığ mutfağının 154 çeşit yemek, tatlı ve içecekten oluştuğu belirtilmiştir. 93 çeşit yiyecekte Ankara da zengin bir mutfağa sahip iller arasında yer almaktadır.
Bölgeler arasında İç Anadolu 455 çeşit yiyecek ve içecek çeşidiyle ilk sırada yer almaktadır. Doğu Anadolu 425 çeşit, Güneydoğu Anadolu 399 çeşit ve Karadeniz bölgesi ise 397 çeşit ile sıralanmaktadır. Akdeniz ve Marmara bölgesi 184 çeşit, Ege bölgesi 162 çeşit yiyecek ve içeceğe sahip bulunmaktadır.
(Kaynak: Ankara Ticaret Odası yayın ve milliyet.com.tr / turkiyenin-lezzet haritası)
ELAZIĞ MUTFAĞINDA ÖNE ÇIKANLAR
Elazığ mutfağında yer alan pek çok yiyeceğin tarihi Oğuzlara kadar dayanmakta olup, varlıklarını halen günümüzde de sürdürmektedir. Doğu Anadolu’nun en önemli yemek kültürüne sahip şehirlerinden biri olan Elazığ, “Harput” yemekleri ile ünlüdür.
İklime ve üretilen ürünlere göre de yemek çeşitleri şekillenmektedir. Sahip olunan bu özellikle; Elazığ yöresine ait birçok yemek yalnızca Elazığ’a özgüdür.
(Kaynak : Elazığ Gezi Rehberi )
Elazığ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ nün “Gezi Rehberi” nde, Elazığ mutfağının 200’e yakın yemek çeşidine sahip olduğu belirtilmektedir. Ayrıca Valiliğin “Elazığ Mutfağı” kitabında, Elazığ mutfağının 150-200 yemek çeşidi ile zengin ve köklü bir Anadolu mutfağı olduğu yer almaktadır.
Türkiye’nin önde gelen mutfakları arasında çeşitlilik açısından ikinci sırada yer aldığı açıklanan Elazığ mutfağında bulunan 154 çeşit arasında parmak ısırtan en meşhur yiyecekleri şu şekilde tanıtılmıştır.
- Harput Çorba
- Lobik Çorbası
- Gömbe
- İçli Köfte
- Sırın
- Küncülü Köfte
- Kibe Dolması
- Patile
- Harput Köftesi
- Balakgazi Böreği
- İşgene
- Orcik (Cevizli Sucuk)
- Pekmez
- Bastık
- Ağın Leblebisi
- Çedene Kahvesi
- Dolanger Tatlısı
Kaynak: Elazığ’ın Yöresel Yemekleri – Müge Mengüs)
ÖNERİLERİMİZ
Bugüne kadar tarihi ve kültürel zenginliğimizi, yöresel lezzetlerimizle birleştirerek bölgemizi öne çıkarmak ve tanımak konusunda ne yazık ki başarılı olamadık. İlginç olan mutfağımızı tanıtmada, bizim dışımızdakilerin bizden daha çok çaba göstermeleri ve mutfağımıza ilgi duymalarıdır.
Oysa, tarihi ve kültürel varlıklarımızla, doğal cazibe alanlarımızla, birbirinden ilginç ve özel yemeklerimizle buluşmak için bu zenginliklerimizi turizm programlarına sunabilirdik.
Elazığ Valiliğinin mutfak kültürümüzü ve yöresel yemeklerimizi gelecek kuşaklara aktarmak ve yok olmasının önüne geçerek kayıt altına almak amacı ile yaptığı çalışmaları önemsiyor ve kutluyoruz. Ancak bu çalışmalarının yeterli olmadığını özellikle belirtmek istiyoruz. Bu konuda farklı ve daha ileri adımlar atılarak bu zenginliğimizin öne çıkarılması ve iyi tanıtılmasının doğru olacağını düşünüyoruz.
Günümüzde farklı lezzet arayışları üzerine kurgulanmış gezi veya tur düzenlemeleri gittikçe daha fazla ilgi görmeye başlamıştır. Bu nedenle sahip olduğumuz zengin mutfak kültürümüzün de göz ardı edilmemesini, ilginç ve farklı lezzetlerinin yer aldığı mutfağımızın da tanıtılmasının zamanı geldiğini düşünüyoruz. Gastronomide Gaziantep ve Hatay’ın yaptıklarını ve başarılarını niye görmüyoruz ve örnek almıyoruz. Daha ne bekliyoruz ?
Bu nedenle vakit geçirmeden mutfak kültürümüzün tanıtımı için yeni projeler geliştirilmesini ve uygulamaya konulmasını öneriyoruz. Özellikle Elazığ ve çevresinde yetişen ve dünyaca ünlü “Öküzgözü” ve “Boğazkere” üzümlerini ve bunlardan üretilen şaraplarımızı tanıtmak için çaba göstermeliyiz.
(Ankara) Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı 2011 yılında Ankara’ da derneklerimizle birlikte ilk “Elazığ Tanıtım Günleri” ni gerçekleştirmişti. Pandeminin yarattığı olumsuz ortamın kalkması ile Vakıf olarak şimdi de “Elazığ Mutfak Günleri” düzenleyerek bu tanıtımı da ilk kez yapmayı düşünüyoruz.
Öncelikle şehir merkezinde ve Harput’ta Elazığ yemekleri sunacak restoranların açılmasını ve bu konuda kadın girişimcilerin seçilerek, öne çıkarılmasını, teşvik edilmesini ve mutfağımızın doğru bir biçimde tanıtılmasını arzu ediyoruz.
“Sen de ne iyi ise, onu ver.”
Mehmet Çağlar
Yönetim Kurulu Başkanı
